کمینه محصول پذیرفتنی یک محصول آزمایشی برای نشان دادن ارزش پیشنهادی محصول اصلی است.

کمینه محصول پذیرفتنی که به آن به اختصار MVP هم می گفته می شود یعنی محصولی که ارزش اصلی که برای استارتاپ در نظر گرفته اید را داشته باشد.این محصول باید حداقل سه شرط زیر را داشته باشد:

• مشتری هنگام استفاده از این محصول ارزش به دست آورد.
• بهتر است مشتری برای محصول پول پرداخت کند.
• محصول برای بازخورد از مشتری آماده باشد.

حواستان باشد منظور از کمینه محصول پذیرفتنی که به انگلیسی minimum viable product گفته می شود یک محصول ناقص نیست. فرض کنید مشتری به شما یک مبل سفارش داده است آیا شما یک پایه از مبل در مرحله اول یعنی همان کمینه محصول پذیرفتنی می فرستید؟ مسلما نه. در مرحله اول شما باید از خود بپرسید چرا مبل می خواهد؟

او می خواهد که بنشیند پس کمینه محصول پذیرفتنی شما می تواند یک صندلی چوبی باشد.سپس آن را به مشتری می دهیم و بازخوردها را می گیریم و دوباره اصلاح می کنیم تا در نهایت به مبل واقعی برسیم. در این مقاله درباره اهداف ساخت ام وی پی مراحل آن و مرحله بعد از ارزیابی بازخوردها صحبت می کنیم.

هدف از ساخت حداقل محصول پذیرفتنی چیست؟

• بررسی تقاضای بازار برای محصول یا خدمات
• دریافت بازخورد از کاربران
• صرفه جویی و ذخیره بودجه
• بدست اوردن مجموعه ای از کاربران اولیه
• توانایی سنجش فرضیه های یک محصول با حداقل منابع مورد نیاز
• افزایش سرعت یادگیری
• اراپه هر چه سریعتر محصول به مشتری
• ایجاد نمونه اولیه و توسعه ویژگی های آن در آینده
• کاهش اتلاف زمان برای طراحی بخش هایی که مورد توجه مشتری نیستند
• نمایش توانایی های تیم توسعه دهنده در ساختن محصول مورد نیاز

Mvp چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟

• برای اینکه از mvp برای موفقیت کسب و کار خود استفاده کنیم و بدین طریق اطلاعات کاملی از مشتریان و ارزش های آن به دست آوریم لازم است در اجرای آن نکاتی را رعایت کنیم. یکی از مهم ترین نکاتی که برای اجرای mvp باید به آن توجه داشته باشید کنترل زمان و هزینه است.

یعنی باید سعی کنید حداقل زمان و هزینه را برای تولید و انتشار mvp صرف کنید تا اعتبارسنجی محصول نهایی و شناسایی رفتار مشتریان و بازخوردی که به محصول دارند کم ریسک تر و کم هزینه تر شود.

• برای تایید ایده و یا اندازه گیری میزان رضایت مشتریان باید در ابتدای کار حداقل سرمایه گذاری انجام شود. این محصول قرار نیست محصولی ناقص باشد بلکه باید ویژگی های لازم و اولیه برای جذب مشتری را داشته باشد. باید مشتریان و مخاطبان را جذب کند تا بتوان از آن بازخورد گرفت و از این بازخورد برای عرضه مجدد محصول و بهبود و توسعه آن استفاده کرد.
• Mvp باید برای مشتریان قابلیت استفاده داشته باشد. نباید فراموش کنید که mvp یک محصول است که باید بتواند نیازهای مشتریان را برطرف کند و شامل ویژگی های اصلی و اساسی هم باشد. درست است که mvp یک محصول آزمایشی است اما اگر کاربردی برای مشتری نداشته باشد نمی توان با استفاده از آن چیزی را در بازار هدف آزمایش کرد و بازخورد مشتریان را سنجید.
• Mvp باید مشکلی از مخاطبان را حل کند و نیازی را برطرف نماید اگر اینگونه نباشد تناسبی بین آن و بازار هدف نخواهد داشت. یکی از دلایلی که شما برای اجرای mvp زمان و هزینه صرف می کنید این است که بتوانید مفروضات و ایده های خود را آزمایش کنید و اگر این ایده و یا محصول شما موفقیت آمیز نبود زمان و هزینه کمتری از شما صرف شود و ریسک به حداقل برسد.
• Mvp نسخه حداقلی از محصول شماست که قابل اراپه به بازار می باشد. وقتی می گوییم حداقل منظور کیفیت پایین محصول نیست بلکه منظور محصولی است که کیفیت لازم را داشته باشد و بتواند بخشی از نیاز و مشکلات مشتریان را حل کند.

مراحل ساخت یک mvp:

• مرحله اول : محصول خود را با جزپیات بنویسید

اولین مرحله برای ساخت mvp این است که طرح یا ایده کسب و کار خود را به طور کامل و با جزپیات تعریف کنید.

محصول شما چه ویژگی هایی دارد؟

ار چه اجزایی تشکیل شده است؟

• مرحله دوم: مشتریان و مخاطبان خود را پیدا کنید:

در این مرحله باید خود را جای مشتری بگذارید و از خودتان سوالات زیر را بپرسید:

• چرا مشتری به این محصول احتیاج دارد؟
• این محصول چه نیازی را برطرف می کند؟
• این محصول چگونه به مشتری کمک می کند؟

• مرحله سوم: تهیه لیست رقبا:

اگر در حال حاضر محصولاتی مشابه با محصول یا خدمات شما در بازار وجود دارد  باید آنها را به خوبی تحلیل کنید. گاهی اوقات کارآفرینان به دلیل تعصبی که به خاص بودن ایده خود دارند فراموش می کنند که باید ابتدا بازار رقابت را بررسی کنند. ابزارهای مختلف زیادی وجود دارند که می توانید به وسیله آنها رقبای خود را بررسی و تحلیل کنید.

• نقاط قوت رقبای شما چیست؟
• نقاط ضعف رقبای شما چیست؟
• رقبا به کدام بخش بازار توجه ویژه دارند؟
• رقبا به کدام بخش بازار توجه ویژه ندارند؟

 

• مرحله چهارم: لیستی از ویژگی های مشتریان خود تهیه کنید

باید لیستی از ویژگی های مشتریان خود بنویسید. با شناخت بهتر مشتریان از ابزارهای بهتری برای ارتباطات استفاده می کنید.

• مشتری شما کیست؟
• مشتری شما کجاست؟
• ویژگی های مشتری شما؟
• مشتریان فعلی چه ویژگی هایی دارند؟
• چه کسی و چرا از شما خرید می کند؟
• مشتری چگونه خرید می کند؟
• کاربرد محصول چیست؟

• مرحله پنجم: لیست امکانات ضروری

باید لیستی از امکانات ضروری هر بخش محصول یا خدمت خود تهیه کنید. معمولا هر بخش از یک سری امکانات اصلی و فرعی تشکیل شده است. آنها را به صورت یک لیست مشخص کنید. امکاناتی را که دارای بیشترین ضرورت هستند در بالای لیست و موارد کم اهمیت تر را در پایین لیست قرار دهید. در نهایت با توجه به اولویت ویژگی ها برای ساختن آنها اقدام کنید. فراموش نکنید که باید به همه موارد لیست خود رسیدگی کنید.

• مرحله ششم: بسازید امتحان کنید یاد بگیرید و تکرار کنید

بعد از مشخص شدن طرح اولیه و ساخته شدن محصول نوبت به امتحان کردن آن می رسد. این بخش به دو مرحله مقدماتی و تکمیلی تقسیم می شود.

• در بخش مقدماتی مهندسان کیفیت سنجی محصول را امتحان و مشکلات آن را مطرح می کنند.
• بعد از رفع مشکلات و در بخش تکمیلی محصول در اختیار کاربران قرار می گیرد و بازخوردهای آنها طی یک یا دو هفته بررسی می شود. در نهایت مشکلات مطرح شدن برطرف می شوند و محصول اراپه می شود.

مراحل امتحان کردن و یاد گرفتن می توانند بعد از عرضه محصول چندین بار تکرار شوند. این تکرار همان حلقه بساز بسنج بیاموز است که بارها برای یک ایده تکرار می شود و هر بار با بازخوردی که از مشتری دریافت می شود مراحل ساختن و سنجیدن تکرار می شود تا به محصول نهایی دست یابیم.

نمونه هایی از mvp:

• شبکه اجتماعی مبتنی بر مکان foursquare تنها به عنوان mvp شروع به کار کرد و فقط جوایز ورود و گیمیفیکیشن را اراپه می کرد. تیم توسعه foursquare  شروع به اضافه کردن توصیه ها راهنماهای شهری و سایر ویژگی ها کرد تا زمانی که این ایده را به یک پایگاه کاربر مشتاق و رو به رشد تبدیل کردند.
• یک نسخه حداقلی از یک نرم افزار سفارش غذا که فقط می توانید غذاهای رستوران ها را ببینید و انتخاب کنید.
• Mvp یک مرورگر وب که می تواند محتوای صفحات وب را تحلیل کند و به کاربر نشان دهد.
• نسخه ای از یک بازی ویدپویی که کارهای مقدماتی مثل فقط شلیک کردن را می توانید در آن انجام دهید.

روش های ساخت کمینه محصول پذیرفتنی(mvp) :

حداقل محصول پذیرفتنی می تواند به صورت های مختلفی ساخته شود.از جمله:

• برگه اطلاعات:

جزپیات ارزش پیشنهادی را روی یک برگه بنویسید و در اختیار مشتریان قرار دهید. این کار را می توانید با نرم افزارهای موجود نیز انجام دهید.

• طراحی سایت:

سایتی طراحی کنید و ارزش پیشنهادی محصول را در آن معرفی کنید. نمونه آن ZAPPOSیک فروشگاه آن لاین کفش است. هنگامی که (سوینگ مورین) می خواست این فروشگاه را راه اندازی کند وب سایتی طراحی کرد و با چندین فروشگاه محلی برای فروش کفش به صورت آنلاین همکاری می کرد و بعد واکنش مشتریان را بررسی کرد.

• ویدیو:

شما می توانید یک ویدپو از ارزش پیشنهادی محصولتان درست کنید و در اختیار مشتریان قرار دهید.

• نمونه اولیه:

به صورت پیشرفته تر شما می توانید یک نمونه اولیه واقعی از محصول خود را بسازید و در اختیار مشتری قرار دهید. در این نمونه فقط جنبه های اصلی ارزش پیشنهادی که می خواهید بازخورد بگیرید پیاده سازی کنید.

• جادوگر شهر از:

در این روش شما محصولتان را در اختیار مشتری قرار می دهید. این محصول از نظر مشتری به درستی کار می کند اما همه کارهای آن به صورت دستی انجام می شود و مشتری از آن مطلع می شود.

• ارائه سرویس از محصول:

در این روش به جای تولید یک محصول استارتاپتان را با یک سرویس شروع کنید البته این سرویس باید شامل همان عملیاتی باشد که مشتری هنگام استفاده از محصول اصلی انجام می دهد.

• شبیه سازی:

در این روش محصول خود را شبیه سازی می کنید.

• مبتنی بر محصولات دیگران:

در این روش شما محصول خود را روی زیرساخت هایی مثل rookethup راه اندازی می کنید و بازخورد مشتریان را می بینید.

• تک کاره:

در این روش شما فقط یک مشکل یا نیاز را رفع می کنید و در مراحل بعدی آن را کامل کرده و به بقیه نیازها پاسخ می دهید.

تا بدین جا شما کمینه محصول پذیرفتنی را با توجه به مشکل شناسایی شده ساخته اید. یعنی الان وارد چرخه (ساخت – اندازه گیری – یادگیری) شدید. محصول خود را ساختید و الان نوبت به آنالیز و بررسی بازخورد مشتریان است برای اینکه ببینیم mvp ما قابل قبول بوده یا خیر.

مرحله بعد از ساخت mvp:

در این مرحله باید بازخورد مشتریان  راجع به mvp را بررسی کنیم باید با استفاده از معیارهای کلیدی بررسی کنید و ببینید در مسیر درست قرار گرفته اید یا نه. آیا بازخورد مشتریان نسبت به mvp که برای ارزش پیشنهادی خود خلق کرده اید مناسب است یا نه؟

بعد از بررسی بازخورد ها به این نتیجه می رسیم که در ساخت محصول اولیه راه را درست رفته ایم یا خیر.اگر عکس العمل افرادی که محصول را دیده و تست کرده اند نشان دهنده این است که راه را اشتباه رفته ایم پس باید چرخش انجام دهیم بر اساس اینکه چه اصلاحاتی باید روی محصول خود انجام دهیم و تست محصول چه اطلاعاتی به ما داده برای ادامه کار که به آن چرخش می گوییم روش های مختلفی وجود دارد.

 

روش های مختلف پیوت یا چرخش:

• چرخش زوم به جلو:

شما محصولی را ساخته اید و این محصول یک ویژگی خاصی دارد بعد از بررسی رفتار مشتریان به این نتیجه می رسید که این ویژگی محصول بهتر از کل محصول است پس لازم است آن را به عنوان محصول اصلی در نظر بگیرید.

• چرخش زوم به عقب:

این روش عکس روش قبل است در اینجا محصول اصلی به عنوان یک ویژگی از محصولی که بزرگ تر است در نظر گرفته می شود.

• چرخش بخش مشتریان:

گاهی اوقات مشکل درستی را حل می کنید اما مشتریان شما آنهایی نیستند که در مدل ذهنی استارتاپ برای خود تعریف کرده اید بنابراین شما باید مشتریان خود را تغییر دهید.مثلا شما مشتریان را ابتدا بچه ها در نظر گرفته اید ولی الان متوجه شده اید که مشتریان در واقع والدین هستند.

• چرخش در نیاز:

با اندازه گیری هایی که انجام داده اید به این نتیجه رسیدیم که مشکل همانی نیست که ما درصدد حل آن هستیم بلکه مشکل چیز دیگری است. پس باید با تغییراتی مشکل درست را حل کنیم.

• چرخش در زیرساخت:

در این نوع چرخش به دنبال توسعه و تحول هستیم. ممکن است شما بخواهید یک اپلیکیشن را به یک زیرساخت تبدیل کنید.

• چرخش در معماری:

دو نوع معماری برای کسب و کارها وجود دارد: حاشیه سود بالا و حاشیه سود پایین. معماری اول اصولا با کسب و کارهای b2b ارتباط دارد و دومی بیشتر با بازار انبوه سروکار دارد.

گاهی بعد از مرحله اندازه گیری به این نتیجه می رسیم که باید نوع معماری خود را عوض کنیم یعنی اگر b2b بوده است به بازار انبوه روی آوریم و برعکس.

• چرخش بر اساس ارزش پیشنهادی:

در این نوع چرخش باید ارزش پیشنهادی که در ابتدا تعیین کرده بودید را تغییر دهید و یک ارزش پیشنهادی جدید خلق کنید.

• چرخش در موتور رشد:

منظور از موتور رشد این است که استارتاپ چطور در حال پیشرفت است یعنی به صورت ویروسی مثل دهان به دهان دارد رشد می کند یا به روش های دیگر. سه نوع موتور رشد وجود دارد که عبارتند از : ویروسی – چسبنده و پرداختنی پس گاهی لازم است که از موتور رشد ویروسی به مثلا چسبنده تغییر کنیم.

• چرخش در کانال :

در مدل ذهنی استارتاپ کانال هایی را برای ارتباط مشتری انتخاب کردید. بعد از مدتی متوجه می شوید که این کانال ها برای ارتباط مناسب نیستند و شما باید کانال خود را تغییر دهید.

این  ۹ چرخشی بود که ممکن است در مراحل اجرایی استارتاپ نیاز داشته باشید که از آنها استفاده کنید.

Mvp خود را عرضه کنید و عکس العمل ها و بازخوردها را ببینید آیا لازم است چرخش داشته باشید؟

جمع بندی:

• حداقل محصول پذیرفتنی یک محصول آزمایشی برای نشان دادن ارزش پیشنهادی محصول اصلی است.
• منظور از حداقل محصول پذیرفتنی که به انگلیسی minimum viable product گفته می شود یک محصول ناقص نیست.
• برخی اهداف ساخت حداقل محصول پذیرفتنی عبارتند از:
• بررسی تقاضای بازار برای محصول یا خدمات
• دریافت بازخورد از کاربران
• صرفه جویی و ذخیره بودجه
• بدست اوردن مجموعه ای از کاربران اولیه
• Mvp باید برای مشتریان قابلیت استفاده داشته باشد. نباید فراموش کنید که mvp یک محصول است که باید بتواند نیازهای مشتریان را برطرف کند و شامل ویژگی های اصلی و اساسی هم باشد.
• Mvp باید مشکلی از مخاطبان را حل کند و نیازی را برطرف نماید اگر اینگونه نباشد تناسبی بین آن و بازار هدف نخواهد داشت. یکی از دلایلی که شما برای اجرای mvp زمان و هزینه صرف می کنید این است که بتوانید مفروضات و ایده های خود را آزمایش کنید و اگر این ایده و یا محصول شما موفقیت آمیز نبود زمان و هزینه کمتری از شما صرف شود و ریسک به حداقل برسد.
• اگر در حال حاضر محصولاتی مشابه با محصول یا خدمات شما در بازار وجود دارد باید آنها را به خوبی تحلیل کنید. گاهی اوقات کارآفرینان به دلیل تعصبی که به خاص بودن ایده خود دارند فراموش می کنند که باید ابتدا بازار رقابت را بررسی کنند. ابزارهای مختلف زیادی وجود دارند که می توانید به وسیله آنها رقبای خود را بررسی و تحلیل کنید.
• بعد از مشخص شدن طرح اولیه و ساخته شدن محصول نوبت به امتحان کردن آن می رسد. این بخش به دو مرحله مقدماتی و تکمیلی تقسیم می شود.
• در بخش مقدماتی مهندسان کیفیت سنجی محصول را امتحان و مشکلات آن را مطرح می کنند.
• بعد از رفع مشکلات و در بخش تکمیلی محصول در اختیار کاربران قرار می گیرد و بازخوردهای آنها طی یک یا دو هفته بررسی می شود. در نهایت مشکلات مطرح شدن برطرف می شوند و محصول اراپه می شود.
• بعد از بررسی بازخورد ها به این نتیجه می رسیم که در ساخت محصول اولیه راه را درست رفته ایم یا خیر.اگر عکس العمل افرادی که محصول را دیده و تست کرده اند نشان دهنده این است که راه را اشتباه رفته ایم پس باید چرخش انجام دهیم بر اساس اینکه چه اصلاحاتی باید روی محصول خود انجام دهیم و تست محصول چه اطلاعاتی به ما داده است.
• گاهی اوقات مشکل درستی را حل می کنید اما مشتریان شما آنهایی نیستند که در مدل ذهنی استارتاپ برای خود تعریف کرده اید بنابراین شما باید مشتریان خود را تغییر دهید.مثلا شما مشتریان را ابتدا بچه ها در نظر گرفته اید ولی الان متوجه شده اید که مشتریان در واقع والدین هستند.
• گاهی بعد از مرحله اندازه گیری به این نتیجه می رسیم که باید نوع معماری خود را عوض کنیم یعنی اگر b2b بوده است به بازار انبوه روی آوریم و برعکس.