یکی از دغدغه های اصلی و مهم در زندگی هر فرد انتخاب مسیر شغلی است، که بخش عظیمی از هویت فرد با آن معنا پیدا می کند. انتخاب شغل فقط به مرحله خاصی از زندگی مربوط نمی شود بلکه ماهیتی پیوسته و تکاملی دارد.مسیر زندگی شغلی یک فرایند مادام العمر است هنگامی که وارد مرحله جدیدی از زندگی می شوید پختگی و یادگیری و تجارب مرحله قبلی به مرحله جدید انتقال می یابد و کمک می کند ادامه مسیر را پیدا کنید.

همانطور که می گوییم به تعداد افراد بشر راه برای رسیدن به خدا وجود دارد می توان گفت به تعداد افراد روی زمین هم مسیر شغلی وجود دارد چرا که انسان ها منحصربفرد آفریده شده اند آنچه مسیر شغلی شما را می سازد استعدادها،توانمندی ها و علاقه مندی ها و اهداف شماست که برای هر شخص متفاوت است.

برای پیدا کردن مسیر شغلی مناسب خود باید استعدادها،توانمندی ها و علایق و اهداف و ارزش های خود را در زندگی بشناسید.

بنابراین در این مقاله پیرامون این موارد صحبت می کنیم و چند آزمون و پرسشنامه برایتان فراهم کرده ایم که به شما کمک می کند درون خود را کندوکاو کرده تا به کنه علاقه مندی ها و استعدادهای خود پی ببرید،با انواع مسیر شغلی و مسیرشغلی در سازمان ها،انطباق پذیری مسیر شغلی و مدیریت مسیر شغلی آشنا می شویم و معرفی یک کتاب معتبر و مفید در زمینه شغل.

شغل چه نقشی در خوشبختی ما دارد؟

شغل آن نقشی است که ما در جامعه انجام می دهیم و در مقابل آن درآمد بدست می آوریم. درآمد می تواند تبدیل به ثروت،دارایی و سرمایه شود و افزایش بیشتری هم پیدا کند.اما در نهایت صرف نظر از اینکه درآمدشما چه عددی و چند رقمی باشد وظیفه آن تامین نیازهای اولیه شما وتامین سطحی از رفاه است.درآمد شما نیازهای اولیه انسانی مانند آنچه در سطوح پایین تر سلسله مراتب نیازهای مازلو می بینیم را برآورده می کند.

اما بخشی از حس خوشبختی هر شخص،به سبب نقشی که در جامعه توسط کاری که انجام می دهد تامین می شود در واقع همان سطوح بالاتر سلسله مراتب نیازهای مازلو.شما به واسطه کارتان می توانید حس مفید بودن و خودشکوفایی داشته باشید.

به کمک کارتان می توانید توانایی ها و مهارت هایتان را توسعه بدهید و تبدیل به انسان بهتری شوید.در حقیقت کار تنها یک منبع تولید پول نیست.بلکه نقش پررنگی در احساس خوشبختی شما ایفا می کند.البته به شرطی که شغل درستی را انتخاب کنید و در آن رشد کنید.شغلی که با روحیات و ویژگی های شما هماهنگ است و با دغدغه ها،نگرش ها و ارزش های شما در زندگی همخوانی دارد.

استعداد چیست؟ استعداد کشف کردنی است یا ساختنی است؟

استعداد یک توانایی بالقوه و اولیه است که کمک می کند شما بتوانید کار خاصی را با مهارت و کیفیت برجسته ای انجام دهید.در اصل همه ما با مجموعه ای از امکانات و توانایی های ژنتیکی به دنیا می آییم.همه آن ویژگی ها در این مرحله تنها مجموعه ای از پتانسیل های نهفته هستند.وقتی شما آن پتانسیل ها را بشناسید،تحت آموزش قرار بگیرید و این پتانسل ها را رشد بدهید آنگاه تبدیل به توانایی و مهارت می شوند.

سوال مهم اینه که استعداد را باید کشف کرد یا ساخت؟ در حقیقت هر دو. شما در طول زندگی به تدریج پتانسیل ها یتان را شناسایی می کنید و روی آنها کار می کنید وآنها را تبدیل به مهارت های کلیدی زندگیتان می کنید.

البته این حالت ایده آل است.این فرایند در طی کسب تجربه های مختلف،دیدن موقعیت های گوناگون و متنوع بدست می آید.برای شناسایی استعداد آزمونی داریم به نام آزمون”توانمندی” این آزمون کمک می کند توانایی ها و استعدادهایی که جرقه هایی از آنها در زندگی شما وجود داشته را پیدا کنید.

آزمون “توانمندی ها” یا “استعداد ویژه من”

توانمندی ترکیبی است از استعدادها،مهارت ها ودانش شما.برای تعیین اینکه چه شغلی مناسب ماست لازم است کمی زندگی خود را مرور کنیم تا توانمندی هایی را که گاه از چشممان پنهان شده اند را بیابیم.این آزمون قرار است به شما در این کاوش کمک کند. سوالات آزمون توانمندی ها:

• چه کارهایی هستند که شما را به سمت خودشان می کشند؟ دوست دارید درباره شان بیشتر بدانید و با آن همراه شوید.(چیزی که ناخودآگاه به سویش کشیده می شوید نه کاری که فکر می کنید پردرآمد یا با کلاس است!)
• چه کارها و فعالیت هایی هستند که سریع می آموزید؟
• چه کارهایی هستند که در شرایط سخت،پرتنش و پر استرس می توانید با اعتماد به نفس انجام دهید؟(مثلا متن سخنرانی را جا گذاشته اید ولی فی البداهه شروع به صحبت می کنید،رایانه دوستتان از کار افتاده ولی شما توانسته اید آن را درست کنید و …)
• چه کارهایی هستند که فرایندشان را می توانید تجسم کنید،حدس بزنید یا سریع بیاموزید؟
• چه کارهایی هستند که انجامشان به شما حس مفید بودن،رضایتمندی و موفقیت می دهد؟
• چه کارها و فعالیتهایی هستند که ناخودآگاه و بدون تمرکز زیاد هم می توانید انجام دهید؟
• دیگران در شما چه توانمندی می بینند؟برای چه کارهای خاصی از شما کمک یا مشورت می خواهند یا شما را در آن برجسته و ماهر می دانند؟
• هیچگاه در موقعیت خاص بوده است که شما کار ویژه و به یادماندنی انجام دهید؟

تحلیل آزمون شناخت توانمندی ها

این فعالیت ها را بررسی کنید و ببینید آیا نقطه یا محور مشترکی درآنها می بینید؟

آیا مشاغلی هستند که بر اساس این توانمندی ها شکل گرفته باشند یا در آنها نقش کلیدی داشته باشد؟

پرسش های این آزمون برای این هستند که شما به عملکرد خود در گذشته تا به امروز نگاه کنید و ببینید چه کارهای برجسته ای بوده که انجام داده اید ولی متوجه اهمیت و پتانسیل آن برای تبدیل به یک شغل نشده اید. ما معمولا عادت داریم کارهایی که به خوبی انجام می دهیم را ساده و بی اهمیت فرض کنیم و به جای رشد دادن آنها به دنبال کارهایی برویم که جامعه مهم می داند و گاهی آنها را به ما تحمیل می کند.

اگر آزمون توانمندی ها را انجام دادید ولی باز احساس می کنید فعالیت هایی که به آنها رسیدید به اندازه کافی روشن یا واضح نیستند می توانید از الگوی طرح پرسش زیر استفاده کنید و پرسش هایی شبیه این مجموعه سوال را درباره آن توانمندی کلیدی تان از خود بپرسید.

برای شناخت بهترین مسیرشغلی نیازمند شناخت خودمون هستیم ما در مقاله خودشناسی و دوره خودشناسی به این شناخت پرداخته ایم.

این پرسش ها شما را به حوزه های دقیق تر هدایت می کنند.اگر احساس کردید هنوز هم موضوع برایتان روشن نیست،پرسش ها و پاسخ هایتان را به فرد مورد اعتماد دیگری یا یک مشاور شغلی بدهید تا او از زاویه یک فرد بیرونی،شما را بررسی کند.

• آیا برنامه نویسی بلد هستید و تا کنون برنامه ای نوشته اید؟
• آیا وقتی در کنار دوستان یا همسالانتان هستید می توانید آنها را سازماندهی کنید و سرپرست آنها شوید؟
• آیا در رشته های ورزشی دستاورد خاصی دارید؟
• آیا دستگاه های الکترونیکی مثل کیت های الکترونیکی برای شما جالب است؟
• آیا به اعداد و ارقام و ارتباط میان آنها علاقه دارید؟به بازی های ریاضی علاقه دارید؟
• می توانید با اعتماد به نفس در جمع سخنرانی کنید؟
• بودن در جمع را ترجیح می دهید یا خلوت خودتان را؟
• آیا شده به عنوان فروشنده یا مذاکره کننده کسی را متقاعد به کاری یا خرید چیزی کنید؟

علاقه چیست و چگونه می توانیم علایق خود را تشخیص دهیم؟

هرچیزی که شما آن را دوست دارید،برای انجامش کشش دارید و برایتان جذاب و لذت بخش است که به آن بپردازید علاقه یا علاقه مندی شماست.

ممکن است به جمع آوری کلکسیون شخصی علاقه داشته باشید،خلق چیزی با دست هایتان را دوست داشته باشید یا حتی به کار با فرمول های ریاضی و فیزیک علاقه داشته باشید. برای کشف زمینه های اصلی علایق شما آزمونی وجود دارد به نام آزمون “کشف لذت” که باید با دقت و صداقت به آن پاسخ دهید.

آزمون “کشف لذت” یا “علاقه مندی های من”

این آزمون به شما کمک می کند علاقه مندیهای خود در شغل را پیدا کنید.فعالیت های لذتبخش در نگاه اول تفریح به حساب می آیند اما وقتی دقیق تر به این فعالیت ها که به شما احساس خوبی می دهند نگاه می کنید متوجه می شوید بیشتر آنها جزءتفریح های شناخته شده نیستند بلکه فعالیت هایی هستند که شغل ایده آل شما می تواند در آن نهفته باشد به عبارتی آنها فعالیت هایی هستند که می توانند کانون و هسته شغل شما را تشکیل دهند.

سوالات آزمون علاقه مندی ها

• چه کارهایی هستند که دوست دارید وقتی از خواب بیدار می شوید انجام دهید(هر کار مفیدی صرف نظر از اینکه فعلا کسی بخواهد بابت آن پولی به شما بدهد یا نه). (در گام بعد شما باید آن را به یک نیاز در معامله کار دوست داشتی مرتبط کنید)
• چه کارهایی هستند که همیشه حاضر و مایلید انجامشان دهید و برایشان اشتیاق بی پایان دارید؟
• چه کارهایی هستند که از تکرار چندباره آن خسته و دلزده نشوید و حتی با تکرار بیشتر به آنها علاقه مند شوید؟
• چه کارهایی هستند که در زمان انجام آن متوجه گذشت زمان نشوید؟(یعنی شروع به کار کنید و ناگهان ببینید چند ساعت گذشته و شما اصلا متوجه آن نشده اید)
• چه کارهایی هستند که اگر نیازی به درآمد نداشتید حاضر بودید آن را رایگان و داوطلبانه انجام دهید؟
• چه کارهایی هستند که انجام آنها تنش و ناراحتی ذهنی شما را کم می کند و در طی آن ذهنتان از مشکلات دیگر رها می شود؟(فرض کنید یک روز پر از درگیری و اعصاب خوردی داشته اید دوست دارید با یک فعالیت خود را سرگرم کنید آن فعالیت چیست؟)
• چه کارهایی هستند که انجام آنها شما را عصبی،ناراحت و کلافه نمی کند؟
• چه کارهایی هستند که تکرارشان لذت انجام آنها را کم نمی کند و حتی بیشتر هم می کند؟

تحلیل آزمون علاقه مندی ها

پاسخ شما به این سوالات یک یا چند فعالیت مختلف است.آنها را با هم مقایسه کنید و ببینید بین آنها رابطه یا نقطه مشترکی می بینید؟

این فعالیت ها الزاما شبیه شغل نیستند.پس در گام بعد بگویید نزدیک ترین شغلی که به این فعالیت ها می شناسید چیست؟فعالیت محوری و کانونی کدام شغل،این فعالیت های لذت بخش شما هستند؟اگر شغلی با محوریت آنها وجود ندارد فکر می کنید آیا می توان شغلی پیرامون آن ساخت؟

مثلا فرض کنید فعالیتی که در این فرایند پیدا کردید بررسی ستارگان با تلسکوپ و مطالعه در زمینه نجوم و کیهان شناسی است.پس شما باید به سمت رشته های علم کیهان شناسی و نجوم بروید و به فعالیت های پژوهشی در این زمینه روی بیاورید.

اما ممکن است فعالیت لذت بخش زندگی شما آشپزی باشد.یعنی بتوانید ساعت ها بدون اینکه کسی شما را مجبور کرده باشد به کاوش در میان مزه ها بپردازید و از پخت غذاهای مختلف لذت ببرید. پس شما باید وارد صنعت مواد غذایی و آشپزی به اشکال گوناگون شوید.

پیوند دادن یک فعالیت لذت بخش به یک شغل نیاز به خلاقیت و کاوش دارد.گاهی مشاغل شناخته شده ای وجود دارد گاهی هم باید زمینه های بکرتری را پیدا کنید و یا حتی به وجود بیاورید.

آزمون “شناخت ویژگی های شخصیتی غالب شما”

شخصیت ما در تعیین اینکه چه شغلی برای ما مناسب است نقش اساسی دارد.شخصیت ما تابعی از مجموعه ای از رویدادهای ژنتیکی و محیطی است.این بسته شخصیتی ویژگی هایی دارد که در زمان طراحی مسیر زندگی خود باید به آنها توجه کنیم.

برای نمونه اگر شما ویژگی شخصیتی”ایده پرداز” دارید بهتر است وارد نهادهای نظامی نشوید چون الگوهای عملیاتی در آنها ثابت است.

اگر ساختار شخصیتی “باورمند”دارید بهتر است وارد محیط های روشنفکرانه و نقادانه نشوید.

اگر روحیه ای “رقابت جو” دارید نباید وارد محیط هایی شوید که رقابت مثلا در بازار یا چیزی از این دست در آن وجود ندارد.

هر شغلی مجموعه ای از ویژگی های شخصیتی را نیاز دارد و افراد باید وارد شغلی شوند که با ویژگی های شخصیتی آنها هماهنگ باشد برای شناخت کامل شخصیت خود می توانید از دوره رفتارشناسی با مدل دیسک  مدرسه کسب و کار کارابیز استفاده کنید.

خواندن مقاله رفتار شناسی را به شما پیشنهاد میدهیم.

دراینجا دو گروه دسته بندی از ویژگی های شخصیتی را عرضه می کنیم

الف) یک دسته بندی کلی است که پنج بازه یا طیف از ویژگی های شخصیتی را نمایش می دهد.

ب) ما سی و چهار ویژگی و دسته شخصیتی را عرضه می کنیم که می توانید خود را با دقت بیشتری در آنها جایگزاری کنید.

زمانی که هر کدام از این ویژگی ها را می خوانید می توانید تصور کنید این توصیف شما هست یا نه؟

الف) گستره ویژگی های شخصیتی

 

• از نظر نوع برخورد و رویارویی با تجربه های تازه

کنجکاوی،ابتکار و خلاقیت در یک سر طیف و محافظه کاری،ثبات گرایی و احتیاط در سوی دیگر طیف.

• از نظر وظیفه شناسی و احساس مسئولیت

نظم گرایی و الزام به اثرگذاری در یک سو و ساده گیری و خودجوشی در سوی دیگر.

• از نظر برون گرایی و درون گرایی

اجتماعی بودن و جمع گرا بودن در یک سو و درون گرایی و کم حرفی در سوی دیگر.

• از نظر سازگاری و تطابق

مهربانی و صمیمیت در یک سو و سرد بودن و ستیزه جویی در سوی دیگر.

• از نظر پایداری احساسی

حساسیت به محیط و اضطراب در یک سو و اطمینان و خونسردی در سوی دیگر.

ب) تیپ های شخصیتی

 

•  سخت کوش

او فردی با پشتکار و سخت کوش است و از اینکه به طور پیوسته مشغول کاری باشد لذت می برد.او مشتاق ساعت های طولانی کار در هفت روز هفته است و می خواهد مشکلات را حل و هر طور شده به خروجی برسد.

• فعال

او کسی است که می تواند با درگیر شدن در کارها در روند آن تغییر ایجاد کند. او اساسا برای فعالیت ناشکیبا است. او عملگرا است و می خواهد هر طور شده کاری بکند.

• انعطاف پذیر

این فرد کسی است که با جریان اطرافش هماهنگ است و به اصطلاح در لحظه حال زندگی می کند. او آماده اتفاقات و تصمیم ها و کارهای غیرمترقبه است.

• تحلیلگر

او به دنبال کشف عوامل و دلایل هر چیزی است.او می تواند درباره همه عواملی که بر یک موقعیت موثر هستند تفکر و مطالعه کند.

• سازمان دهنده

او این توانایی را دارد که منابع و افراد را به خوبی برای بهترین بهره وری سازماندهی کند.

• باورمند

او دارای ارزش ها و باورهای محوری و کلیدی است که از آن عقب نشینی نکرده و زندگیش را پیرامون همان ارزش ها سازماندهی می کند.

• فرمانده

او کسی است که در یک موقعیت می تواند کنترل و اداره امور را در دست بگیرد و در شرایط خاص دست به تصمیم گیری بزند. او صریح و شفاف و قاطع است.

• سخنور

او به خوبی می تواند اندیشه ها و ایده هایش را به زبان بیاورد.او گفتگو کننده و توضیح دهنده خوبی است و رویدادها،اخبار و هرچیزی را با بیانش هیجان انگیز و جذاب می کند.

• رقابت گرا

کسی که رقابت گرا است موفقیتش را در قیاس با دیگران می سنجد و همواره در تلاش است تا جایگاه اول را در هر زمینه ای به دست آورد.

• پیوندگرا (وحدت گرا)

او باور عمیقی دارد که بین همه چیز گونه ای ارتباط است و هر رویدادی حکمت یا دلیلی دارد. او اعتقاد راسخی به یک پیکره بودن انسان ها دارد و همه را در برابر هم مسئول می داند.

• ثبات گرا و برابری طلب

او به طور یکسان و ثابت با دیگران برخورد و با قواعد و رویکردهای یکنواخت ارتباط برقرار می کند. او باور دارد همه باید از شرایط برابر برخوردار و حق برابر داشته باشند.

• سابقه گرا

او هر چیزی را در چارچوبی بررسی می کند که در آن هر چیز از یک سابقه خاص آمده و باید برای شناخت هر چیز گذشته اش را بررسی کرد.

• محتاط و محافظه کار

او در تصمیم گیری و انتخاب،حساسیت به خرج می دهد و بهتر از همه مشکلات را پیش بینی می کند. او بسیار محتاطانه و با وسواس روابط خود را تعیین می کند و تصمیم می گیرد.

• توسعه دهنده

او می تواند استعدادها و توانایی های دیگران را پیدا کند و موجب رشد آنان شود. او از اینکه موجب رشد دیگران شود لذت می برد.

• منظم

او دوست دارد همه چیز را در چارچوب نظم و قواعد خاصی ببیند. او دنیایش را با مجموعه ای از قوانین،زمانبندی و برنامه ها می سازد.

• همدل

او می تواند از زاویه دید بقیه به جهان نگاه کند و احساس دیگران را درک کند.او بهترین فرد برای درک احساسات انسان هاست.

• متمرکز

او می تواند روی هدفش تمرکز کند،در طول مسیر لغزش ها را تصحیح کند و در مسیرش باقی بماند.او اولویت بندی و سپس عمل می کند.او نیاز دارد برای هر کاری یک برنامه دقیق با اهداف روشن داشته باشد.

• آینده گرا

او علاقه زیادی به آینده و اینکه آینده چگونه می تواند باشد دارد.او دیگران را با ایده هایش درباره آینده شگفت زده می کند او در هر موقعیتی به این می پردازد که هرچیزی در یک افق زمانی دورتر چگونه می تواند باشد.

• توافق گرا

او می خواهد که همه چیز و همه کس با هم هماهنگ و موافق باشند و از تضاد و رویارویی گریزان است. او تلاش می کند در میان همه افراد با سلایق مختلف به نقاط و زمینه های توافق برسد.

• ایده پرداز

او به ایده پردازی و طرح ایده های نو علاقه دارد و می تواند بین چیزهای متفاوت ارتباط پیدا کند و از کشف ایده های تازه لذت ببرد.

• پذیرنده

او کسی است که علاقه زیادی به پذیرش افراد دیگر دارد و دوست دارد به جای کنار گذاشتن دیگران همه را گرد هم بیاورد.

• شخص گرا

او خیلی مشتاق است تا توانایی ها و ویژگی های منحصربفرد افراد را کشف کند.او می تواند بفهمد افرادی که با هم خیلی تفاوت دارند چگونه می توانند با هم کار کنند.تمرکز او روی ویژگی های فردی هر کسی است.

• دانش اندوز

او اشتیاق زیادی دارد تا بیشتر بداند و انواع اطلاعات را گردآوری ودسته بندی کند.

• اندیشمند

او علاقه زیادی به فعالیت ها و مباحث عمیق و روشنفکرانه دارد.او دوست دارد بیاندیشد و درباره مسائل عمیق و چالش های فلسفی به تفکر بپردازد.

• یادگیرنده

او علاقه زیادی به فرایند یادگیری دارد و دوست دارد به طور پیوسته درباره هر چیزی آموزش ببیند و بیشتر بیاموزد.

• بیشینه ساز

این فرد علاقه دارد که روی بهبود ویژگی های برتر فرد و گروه تمرکز کند و آن را ارتقا دهد.اشتیاق او تبدیل یک چیز عالی به یک چیز فوق العاده است.

• مشتاق کننده

او اشتیاق و هیجانی دارد که مسری است او می تواند همه را درباره کاری که دارد انجام می دهد به شور و هیجان وادارد.

• صمیمی

او به روابط خیلی نزدیک فردی علاقه دارد. خیلی مایل است به همراه دوستان نزدیکش کار کند و به اهدافش برسد.

• مسئولیت پذیر

او خود را مسئول چیزهایی که می گوید و کارهایی که می کند می داند و به ارزش هایی مانند وفاداری و صداقت باور دارد.

• بهبود دهنده

او مشکلات را به خوبی تشخیص می دهد و برای حل آنها تلاش می کند.او از درگیر شدن با مشکلات و حل کردن آنها لذت می برد.

• متکی به نفس

او اعتقاد راسخی به توانایی و قدرت خود در مدیریت زندگیش دارد. او باور دارد می تواند تصمیم های درست بگیرد.

• برجسته

او علاقه دارد که در نگاه دیگران برجسته و متفاوت به نظر برسد. او می خواهد مستقل و متفاوت باشد.

• راهبردی

او می تواند برای فرایندها راه حل های جانشین پیدا کند.او زمانی که با چندین سناریو رو به رو است می تواند الگوهای ثابت آنها را تشخیص دهد و مشکلات و فرایندها را پیدا کند.

• گرم و دوست داشتنی

او این توانایی را دارد که یخ هر رابطه ای را بشکند و با افرادی که تا الان با او غریبه بوده اند آشنا شود.او از باز کردن سر صحبت با غریبه ها هیچ ترسی ندارد. در دنیای او هیچ غریبه ای نیست. همه دوستانی هستند که هنوز با آنها آشنا نشده است!

حقایقی درباره شغل در دنیای امروز

• اینکه چه شغلی دارید مهم نیست، مهم این است که آن را با چه کیفیتی و چطور انجام می دهید.

دنیا پر است از برنامه نویس،معلم،حسابدار،کارمند،خبرنگار و … . اما از این ملیون ها انسانی که در هر کدام از مشاغل شناخته شده جهان کار می کنند یک مدیر فناوری می شود تیم کوک،یک خبرنگار می شود اوریانافالاچی،یک شیمی دان می شود مادام کوری. در جهان پزشک های بسیاری فعالیت می کنند اما افراد معدودی می شوند پرفسور سمیعی. اقتصاددانان و شیمی دانان زیادی وجوددارند اما شمار معدودی از آنها جایزه نوبل می برند. چون آنها معمولی نبوده اند بلکه به سبب کیفیت کارشان برجسته بودند. تلاش مهم است اما تلاش در مسیر درست سودمند است وگرنه تنها انرژی فرد را هدر می دهد.

شما اگر یک ادیب بزرگ شوید اگر جهانگرد موفقی بشوید و در زمینه جغرافیا دستاوردهای چشمگیری داشته باشید اگر نویسنده محبوبی شوید به همان ثروت و موفقیتی که همه آرزویش را دارند می رسید بدون اینکه لازم باشد حتما مکانیک شریف بخوایند در واقع میخواهم بگویم موفقیت بستگی به عنوان مسیر شغلی شما ندارد بستگی به این دارد که مسیر شغلی خود را با چه کیفیت و دقتی طی کنید و به چه نقطه ای برسید.

چگونه یک شخص می تواند در شغل خود برجسته و شاخص باشد؟

شما وقتی در کارتان شاخص می شوید که عاشق کارتان باشید پیوسته درباره آن بیاموزید و مرزی بین آن و زندگی عادی تان نتوانید ببینید.زمانی که کار شما تفریح شما و دغدغه شخصی زندگیتان باشد می توانید در آن عمیق شوید و دانش به دست آورید وموفق شوید.پس آموزش مهارت هایی برای بهتر بودن در کارتان از جمله آموختن مهارت های نرم مثل مهارت های ارتباطی،مهارت خودآگاهی،مهارت همدلی،تفکر انتقادی و تفکر خلاق و مهارت های نرم دیگر یکی از الزاماتی است که به شما کمک می کند در شغل خود شاخص باشید.

پس خواندن مقاله مهارت های نرم را به شما توصیه می کنم.برای خواندن کلیک کنید

• همه افراد ثروتمند و موفق عاشق کارشان بوده اند.

نمونه های واقعی بهترین الگو برای بررسی هستند.شما اگر زندگینامه افراد موفق جهان را بررسی کنید می بینید که عاشق کارشان بوده اند تا جایی که هنگام کار کردن متوجه گذر زمان نمی شده اند.فیلیپ نایت بنیانگذار برند نایکی،یک دونده و عاشق این ورزش بود او وقتی در صنعت کفش فعالیت می کرد،کفش برایش یک ساز موسیقی بود که دونده به کمک آن یک ملودی را می نواخت.همه چیز زندگی برای استیو جابز به صورت کد های برنامه نویسی صفرو یک بودند.پس اگر می خواهید موفق باشید،کاری را انجام دهید که عاشقش هستید.

• رقابت در بازار کار، نیازمند ماهر بودن در کار است،نه صرفا داشتن مدرک تحصیلی.

زمانی لازم بود مدرک تحصیلی داشته باشید تا استخدام شوید و حتی پیشرفت کنید.جدا از اینکه چقدر شغلتان برایتان لذت بخش بود یا نه.اما امروز دیگر داشتن مدرک به تنهایی بدست آوردن شغل را برای شما تضمین نمی کند بلکه میزان مهارت شما در حرفه خودتان میزان موفقیت شما را تعیین می کند.در حال حاضر مهارت آموزی از هرچیز مهم تر است.

در شغل خود مهره غیرقابل جایگزین باشید

در بازار نیروی انسانی هم تقریبا داستان اقیانوس آبی و قرمز وجود دارد.برای نمونه در مشاغل عادی مانند حسابداری،بازاریابی و تدریس و … موقعیت های شغلی زیادی هستند اما افراد آماده به کار زیادی هم برای این موقعیت های شغلی وجود دارند.کسب و کارها هم دوست دارند کمترین دستمزد را بپردازند.پس نیروی کار برای گرفتن کارها،تلاش می کند تا دستمزدش را پایین بیاورداز طرفی ساختارهای شغلی به سویی می روند که نیروی انسانی ثابت و ساده ای داشته باشند که شرح وظایف عادی و مشخصی دارد و به راحتی می توان او را با شخص دیگری جایگزین کرد.

اما در نقطه مقابل،فردی را در نظر بگیرید که وقتی در سازمانی حضور دارد بیش از شرح وظایفش اثرگذار است.ارتباطات خوبی برقرار می کند،توانایی رهبری دارد،می تواند گروه ها را هدایت کند،نوآور و خلاق است. ویژگی های انسانی وحرفه ای دارد که او را منحصربفرد می کند و موجب می شود او یک مهره غیرقابل تعویض باشد.چنین نیروی انسانی می تواند دستمزدش را بالا ببرد و شرایط کاری را تعریف کند.پس هر زمان که در هر موقعیت شغلی قرار گرفتید به این فکر کنید که چگونه می توانید خود را از صف متقاضیان همان کار که پشت در ایستاده اند متمایز کنید؟ چگونه می توانید نشان دهید که صاحب کارتان به شما نیاز دارد و بدون شما امور شرکت مختل می شود؟هرگاه تبدیل به چنین نیروی انسانی شدید،موفق شده اید.

 

انواع مسیر شغلی

دنیای شغل در حال حاضر پیچیده تر و گسترده از دهه های پیش شده تا چند سال پیش مسیر های شغلی محدودتری وجود داشت اما در حال حاضر افراد می توانند مسیرهای شغلی متنوعی را برای خود انتخاب کنند. در ادامه چند مسیر شغلی اصلی را به عنوان نمونه آورده ایم اما مسیر شغلی شما می تواند ترکیبی از اینکها یا متفاوت از این موارد باشد:

• استخدام رسمی

در واقع مسیر شغلی کارمندی مد نظر است مثل معلم یک مدرسه یا کارمند اداره برق که ادارات دولتی هستند.

• قراردادی

اینجا مسیر شغلی کارمند شرکت ها و دفاتر خصوصی مد نظر است که شما برای مدت مشخصی مثلا سه ماه الی چند سال استخدام یک شرکت خصوصی هستید و با آنها قرارداد دارید.

• خویش فرما یا فریلنسری

افرادی که برای خودشان کار می کنند مثلا پزشکی که مطب شخصی خود را دارد یا کسی که در رشته تخصصی خود کلاس خصوصی برگزار می کند.

• کارآفرین

کسی که شغلی را از صفر راه اندازی می کند این شغل ممکن است شغلی باشد که تا به حال در جامعه وجود نداشته یا شغلی باشد که وجود داشته اما این شخص در شغل خود نوآوری و ارزش آفرینی خاصی دارد. مانند کسی که یک مهد کودک تاسیس می کند اما در شیوه آموزش خود بر تربیت مبتنی بر هوش هیجانی تمرکز دارد.

• پروژه ای (قرارداد کار معین)

در این نوع مسیر شغلی شما می توانید با افراد که مشتری نهایی هستند یا با سازمانها، ادارت و … برای انجام یک کار مشخص در حوزه تخصصی خودتان قرارداد ببندید.یعنی کار مشخصی مثل طراحی یک سایت را قبول می کنید و پس از اتمام پروژه و تحویل آن همکاری شما با فرد یا سازمان مورد نظر تمام می شود.

مسیر شغلی درون سازمانی

ایجاد فرهنگ سازمانی که در آن بصورت بالقوه به امور منابع انسانی و مدیریت مسیر شغلی توجه شود و ایجاد محیطی که هم کارمندان و هم مدیران جایگاه خود را در نظام مسیر شغلی بدانند،ضروری به نظر می رسد.

مدیریت هر کسب و کارو سازمان باید راهکارهایی را برای افزایش کارکردهای مسیر پیشرفت شغلی به دلیل رابطه بالایی که با رضایت از مسیر پیشرفت شغلی دارند ارائه دهد.مثلا می توان کارکنان را در رفتارهای مدیریت مسیر پیشرفت شغلی مشارکت داد و برنامه های آموزشی متنوع اعم از بازدیدهای بیرونی،آزمون های ضمن خدمت و کارگاه های آموزشی برای یاددادن مهارت های شغلی و برنامه ریزی پیشرفت برای کارکنان فراهم آورد.

انطباق پذیری مسیر شغلی

انطباق پذیری یکی از عواملی است که به افراد کمک می کند تا در محیط های جدید عملکرد مناسب تری داشته باشند،به عبارت دیگر انطباق پذیری یعنی کسب نگرش ها، صلاحیت ها و بروز رفتارهایی است  که افراد برای هماهنگ سازی خود با کار متناسب با خودشان به کار می برند.پژوهشگری به نامSavikas چهار بعد برای انطباق پذیری شامل دغدغه،کنترل،کنجکاوی و اعتماد در نظر گرفته است. می توان گفت انطباق پذیری مسیر شغلی سازه ای روان شناختی است که بر آمادگی فردی و منابع کنار آمدن با وظایف رشدی و گذرگاه مسیر شغلی اشاره دارد و می توان آن را به عنوان راهبرد خودنظم بخش در نظر گرفت که فرد را قادر می سازد تا خودپنداره هایش را در نقش های مسیر شغلی به کار برد.

امید شغلی

امید شغلی یک عامل مهم در آینده شغلی به حساب می آید.واژه امید در روانشناسی برای اولین بار توسط Akhras به عنوان نقطه قوت در درمانجویان مطرح شد. امید یک حالت انگیزشی مثبت و موفقیت آمیز ناشی از تعامل فرد با محیط است.

امید شغلی عامل مهمی در پیگیری و دستیابی به معنای کاری بوده  و یک حالت انگیزشی مثبت است که شامل اهداف مرتبط با کار و گذرگاه های دستیابی به آن اهداف است.

عوامل مختلفی بر امید شغلی موثر هستند از جمله چشم انداز زمانی که فرد برای خود در نظر دارد،خودکارآمدی که درباره خود متصور است و موقعیت اجتماعی که برای خود قائل است.

مدیریت مسیر پیشرفت شغلی

مدیریت مسیر پیشرفت شغلی که با عنوان حمایت سازمانی برای توسعه مسیر پیشرفت شغلی یا پشتیبانی سازمانی نیز شناخته می شود به برنامه ها،فرایندها و کمک هایی اطلاق می شود که سازمان برای حمایت و افزایش موفقیت مسیر پیشرفت شغلی کارکنانش فراهم می آورد. به عبارتی مدیریت مسیر پیشرفت شغلی سازمانی به فعالیت هایی گفته می شود که سازمان برای اداره مسیر پیشرفت شغلی کارکنانش عهده دار می شود که خود شامل دامنه وسیعی از برنامه ها است که بر مقایسه نیازهای مسیر پیشرفت شغلی افراد و سازمان متمرکز است و ممکن است در قالب فعالیت های کاملا رسمی یا نیمه رسمی شامل دوره های آموزش،مراکز ارزیابی و مشاوره مسیر پیشرفت شغلی باشد.فراهم آوردن برنامه هایی مانند برنامه های توسعه مسیر پیشرفت شغلی برای کارکنان در سازمان،ممکن است از نگاه کارکنان به معنای ارزش قائل شدن سازمان برای مشارکت و رفاه آنها تفسیر شود.که به نوبه خود باعث رضایت شغلی افراد شده،عملکرد کاری کارکنان را افزایش و فشار روانی و رفتارهای سازمان گریزی را کاهش می دهد. همچنین حس مطلوبی برای ماندن در سازمان در افراد ایجاد کرده و افراد احساس موفقیت می کنند.بر اساس مطالعات ،موفقیت مسیر شغلی به دو بعد عینی و ذهنی تقسیم می شود.اجزای عینی موفقیت مسیر پیشرفت شغلی پیامدهایی قابل مشاهده مانند پرداخت،ارتقا،تعالی و شان شغل را در برمی گیرد.

شغل مورد علاقه

“شغل مورد علاقه” عنوان کتابی است از نویسنده مشهور ” آلن دوباتن“ که بنیانگذار مدرسه زندگی است. این نویسنده کتاب های تاثیرگذار بسیار و طرفدارا بی شماری دارد.اگر این مقاله را خواندید و احساس کردید نیاز دارید درباره مسیر شغلی کنونی که دارید بیشتر تامل کنید می توانید این کتاب که انتشارات کتابسرای نیک آن را چاپ کرده و ترجمه خوب آقای محمد هادی حاجی بیگلو است را تهیه کنید چرا که در این کتاب در مورد عوامل مختلفی که باعث می شود یک شغل برای ما مناسب و جذاب باشد به تفصیل صحبت می کند و با پرسش ها و آزمون های مختلف کمک می کند خودتان بتوانید برای خودتان یک مشاوره شغلی انجام دهید. نسخه کاغذی و فیزیکی این کتاب را می توانید تهیه کنید با قیمت فعلی 48 هزار تومان، نسخه الکترونیکی کتاب هم با قیمت 25 هزار تومان در اپلیکیشن های کتاب از جمله کتابراه موجود و قابل دسترسی است.

در بخشی از این کتاب می خوانیم

“یکی از چیزهایی که ممکن است هنگام ارزیابی یکشغل برایمان مشکل ساز باشد این است که روی شغل خاصی کلید کنیم،در حالیکه به هر دلیلی محرز شده است که این شغل گزینه امیدبخش و واقع بینانه ای برای ما نیست.مثلا مکن است بدست آوردن این شغل بسیار دشوارباشد یا چه بسا در قلمرو کسب و کارهایی قرارداشته باشد که ثبات ندارد و چشم انداز خوبی برای آن شغل وجود ندارد.چنین حالتی را کلید کردن و نه نوعی علاقه می نامیم.فهم چیزهایی مورد علاقه مان که به ما لذت می دهند یکی از راه های مهم برای خلاصی از دام کلید کردن است.وقتی به درستی دریابیم که چه چیزی ما را به سمت یک شغل می کشد، ویژگی هایی را تشخیص می دهیم که در دیگر انواع کارها و شغلها نیز وجود دارند”.

جمع بندی

• انتخاب شغل فقط به مرحله خاصی از زندگی مربوط نمی شود بلکه ماهیتی پیوسته و تکاملی دارد.مسیر زندگی شغلی یک فرایند مادام العمر است.
• برای شناسایی استعداد آزمونی داریم به نام آزمون”توانمندی” این آزمون کمک می کند توانایی ها و استعدادهایی که جرقه هایی از آنها در زندگی شما وجود داشته را پیدا کنید.
• هرچیزی که شما آن را دوست دارید،برای انجامش کشش دارید و برایتان جذاب و لذت بخش است که به آن بپردازید علاقه یا علاقه مندی شماست.
• برای کشف زمینه های اصلی علایق شما آزمونی وجود دارد به نام آزمون “کشف لذت” که باید با دقت و صداقت به آن پاسخ دهید.
• پیوند دادن یک فعالیت لذت بخش به یک شغل نیاز به خلاقیت و کاوش دارد.گاهی مشاغل شناخته شده ای وجود دارد گاهی هم باید زمینه های بکرتری را پیدا کنید و یا حتی به وجود بیاورید.
• هر شغلی مجموعه ای از ویژگی های شخصیتی را نیاز دارد و افراد باید وارد شغلی شوند که با ویژگی های شخصیتی آنها هماهنگ باشد.
• اینکه چه شغلی دارید مهم نیست،مهم این است که آن را با چه کیفیتی و چطور انجام می دهید.
• همه افراد ثروتمند و موفق عاشق کارشان بوده اند.
• رقابت در بازار کار،نیازمند ماهر بودن در کار است،نه صرفا داشتن مدرک تحصیلی.
• هر زمان که در هر موقعیت شغلی قرار گرفتید به این فکر کنید که چگونه می توانید خود را از صف متقاضیان همان کار که پشت در ایستاده اند متمایز کنید؟
• مدیریت هر کسب و کارو سازمان باید راهکارهایی را برای افزایش کارکردهای مسیر پیشرفت شغلی به دلیل رابطه بالایی که با رضایت از مسیر پیشرفت شغلی دارند ارائه دهد.مثلا می توان کارکنان را در رفتارهای مدیریت مسیر پیشرفت شغلی مشارکت داد.
• انطباق پذیری مسیر شغلی یعنی کسب نگرش ها، صلاحیت ها و بروز رفتارهایی است که افراد برای هماهنگ سازی خود با کار متناسب با خودشان به کار می برند.
• امید شغلی یک عامل مهم در آینده شغلی به حساب می آید.
• مدیریت مسیر پیشرفت شغلی سازمانی به فعالیت هایی گفته می شود که سازمان برای اداره مسیر پیشرفت شغلی کارکنانش عهده دار می شود که خود شامل دامنه وسیعی از برنامه ها است که بر مقایسه نیازهای مسیر پیشرفت شغلی افراد و سازمان متمرکز است و ممکن است در قالب فعالیت های کاملا رسمی یا نیمه رسمی شامل دوره های آموزش،مراکز ارزیابی و مشاوره مسیر پیشرفت شغلی باشد.